Сэсэрлигэймнай талмай дээрэ гоё hайхан hэеы гэр hуурияа оложо, үхибүүднай баяртай. Энэ hэеы гэр грантын шагналда хүртэжэ, сэсэрлигэймнай ажалшадай амжалта гэршэлнэ.
Урда сагhаа хойшо буряад арад зон Нараа хаража,ажабайдалаа түхеэрдэг байhан. Иимэ байдалтай буряад арадайнгаа ёhо заншалтай сэсэрлигэймнай үхибүүд дүтэ танилсаха аргатай болонхой.

Манай сэсэрлигэй багшанар ба хүмүүжүүлэгшэдэй бүтээhэн хүүгэдэй сэсэрлигтэ хэрэглэхэ hуралсалай методическа пособинууд

Буряад оньһон үгэнүүд үхибүүдтэ
Һургуулиин урдахи наһан – үхибүүдэй хэлэлгын эдэбхитэй мэдэрэлгын хаһа болоно, хэлэлгын фонетическэ, лексическа ба грамматическа тала хүгжэнэ. Тиимэһээ хүүгэдэй сэсэрлигтэ оньһон үгэнүүдые хэрэглэхэдэ, үхибүүдэй хэлэлгэдэ ехэ туһа боложо үгэнэ. Үхибүүдэй бага наһанһаа эхилжэ, буряад хэлэнтэеэ танилсуулхада, саашадаа үхибүүн түрэл хэлэеэ мартангүй хэрэглэхэ болоно.
Сэсэрлигэй һуралсалай үйлэнүүдтэ буряад оньһон үгэнүүдые хэрэглэбэл, хүмүүжүүлгын үүргэһээ гадна, хадуужа абалга ба хэлэлгэ хүгжэнэ. Оньһон үгэнүүд богонихонуудшье һаа, тодоор хэлэгдэжэ, буряад хэлэнэймнай «барилгын хэрэгсэл» боложо үгэнэ.
Бүхы һуралсалай үйлэнүүдтэ оньһон үгэнүүдые хэрэглэхэ хэрэгтэй. Оньһон үгэнүүдые темэдэ тааруулан,һуралсалай үйлын һуралсалай, хүгжөөлгын ба хүмүүжүүлгын зорилгонууд табигдана.
Эртэ урда сагһаа аман үгөөр дамжуулагдажа, буряад арадай сэсэн һургаал зааһан, хүнэй һайн абари зан харуулһан, муу ябадал буруушааһан г.м арадай аман зохёол үхибүүдэй бага наһанһаа түрэл нютагтаа, буряад арадтаа дурлал, омогорхол түрүүлнэ, хэлэлгэ хүгжөөжэ баян болгоно. Арадай аман зохёолой бага жанр ходо хэрэглэжэ байбал, үхибүүн арадай хэлэһэн оньһон үгэнүүдые хадуужа абаха, удхынь ойлгохо болохо, ямар ушарта хэрэглэхэб гэһэн шадабаритай болохо.

Хүүгэдые буряад аман зохёолтой танилсуулгын
«Аман үгын абдар» гэһэн нэмэлтэ программа
«Аман үгын абдар» гэһэн нэмэлтэ программа һургуулида ороодүй үхибүүдэй арадай сээжэ зохёолой уран һайханай, мэдэсэ- хэлэлгын хүгжэлтэдэ хандажа зохёогдонхой. Буряад арадай соёл культура, ёһо заншалтай үхибүүдые танилсуулха гэһэн мүнөө сагай эрилтэнүүдэй нэгэн болоно.
Буряад арадайнгаа ёһо гурим сахиха, уран һайханай хүгжэлтэ , хүн ба тойроод байһан юртэмсын холбоо баримталан хэдэн жэлэй, хэдэн угай хэмжээндэ дамжуулагдажа байһан арадай педагогика ургажа ябаа багашуулда һуралсалай ба хүмүүжүүлгын эхин болоно. Түрэл арадаймнай гүн удхатай ёһо заншал, буряад арадай һайхан абари зан шэнгээһэн арадай педагогика хадаа хэдэн зуун жэлэй туршада үеһөө үедэ дамжуулагдаһаар.
Зохёохо аргын удха ойлголго ба тэрэниие хэрэглэлгэ мүнөө сагай байдалда хүгжэлтын үндэһэн болоно . Һургуулиин наһа гүйсөөгүй үхибүүдэй хүмүүжүүлгэдэ арадай педагогика ехэ нүлөө үзүүлнэ. Томо хүнэй ба үхибүүнэй, үхибүүдэй хоорондоо харилсахада, арадай аман зохёолой нааданай, уран һайханай түхэлнүүд багашуулай ухаалдин абалгада, бодон үзэлгэдэ,наһанайнь шадабариин хэрэглэлгэдэ туһатай. Үеһөө үедэ дамжуулагдан, хүүгэдэй арадай аман зохёол , наһанайнь һанаа сэдьхэлдэ таарама удха ба түхэлтэй болоно. Үхибүүдтэ зорюулһан арадай аман зохёол саашадаа болбосорон хүмүүжүүлгын шатада горитой нүлөө үзүүлжэ, ухаан бодолоороо , бэе тамираараа хүсэд түгэлдэр хүгжэхын түлхюур боложо үгэнэ.
Арадай аман зохёолдо бүхы жанрай зохёолнууд ородог. Драма, лирика, онтохонууд болон гол геройнууд тухай дуунуудшье ороно. Арадай аман зохёолтой танилсахадаа үхибүүн ганса буряад хэлээр дуугарна бэшэ, харин түрэл арадайнгаа ёһо заншал, оршон байдалай уран һайхантай танилсана.
Фольклор – арадай аман зохёол. Эндэ онтохонууд, оньһон үгэнүүд, зугаа үгэнүүд, таабаринууд г.м ороно. Арадай аман зохёол түрэл буряад арадай байдал харуулна. Арадай аман зохёолтой үхибүүдые танилсуулга, тэдэнэй болбосорон хүгжэлтэдэ ехэ туһатай.
Энэ программын тон шухала удха шанарынь гэхэдэ, хүүгэдэй сэсэрлигэй хүмүүжүүлэгшэдтэ һуралсалай үйлын ябасада нэмэри туһа боложо, мүнөө сагай телевидени, компьютер, интернет хэрэглэжэ, үхибүүдэй һонирхол татажа, түрэл буряад арадайнгаа ёһо заншал алдангүй , саашань дамжуулха гэһэн зорилго табигдана.

Сурхарбаан 2022 в "Ая-ганге"